Foto:
Bjoalandet har hele bredsiden til fjordriket. Og en reise tett langs fjordlandskapet viser skifte mellom bratte berg, noen småholmer, fine svaberg, lune viker, flotte badestrender, gamle handelsplasser, hytteområder, havbruk, gårdstun og dyrket mark.
Denne gang vil vi vite mer om en av Bjoalandets "saltvannsperler". Kan du fortelle Bjoanetts lesere om plassen gir det deg muligheten til å vinne et ekte Bjoa-produkt. Bli med da vel!
Svar på Kor då nr. 35 = Naustnes på Svalland, Utbjoa.
Her kommer svarene på fra sist:
Oddbjørn Gjerde: -Her har Marit tatt turen for inspisera fiskaoppdrettet i Ålfjorden kan eg sjå! Men bildet er av hytta til Liv Eikehaugen/Hallstein Sæbø.
Dagfinn Knutsen: På høgre side av biletet er det landstedet til onkel liv og tante Hallstein og på venstre side er det naustet og badestampen til Harald og Torunn Hetland.
Steinar Gangstø: -Eg trur det er Naustnes nedenfor Svalland på Utbjoa. Det er Liv Eikehaugen og mannen som er eier av denne perlen i dag. Eg veit at ett Rederi i Haugesund som heitte Amli eigte det en stund. Når eg var guttunge så var det ein ungkar som heitte Gunvald Stueland som eigde dette, og han bodde oppe på sjøhuset i ett rom som han hadde innredet der.
Rita Bjørnøy: -Dette er naustet til Torunn og Harald Hetland på Utbjoa og det er Eikjehaugen som eier det andre naustet, tror jeg.
Redaktøren: Takk for svaret Rita, men selv om mange sier Eikjehaugen så skrives familienavnet Eikehaugen.
Martin Velde Frøland: -Hei eg heiter Martin Velde Frøland. Her har eg vore i sommar. Det er på Utbjoa hos "tante Liv" og Hallstein på hytta deiras. Eg vil helsa til kjente på Bjoa! Helsing Martin frå Vats.
Svein Svalland: -Dette er nok Naustnes på Svollandsneset. Eg trur Liv Eikehaugen m/fam eige eiendommen, iallfall dei øverste husa. I min barndom var det Gunvald Stualand som eigde plassen. Han budde i huset ved sjøkanten der han hadde ei lita stova + kjøkken etc i øverste etasje. Nederst hadde han verkstad der han blant anna laga tønner. Han var møkje ute i robåten og fiska, og fangsten selde han til naboane. Ellers var gamlekarane på besøk om søndagskvellane etter søndagsturen, men det var nok ikkje berre Sportsrevyen dei såg på. For dei var alltid i godt humør når dei kom der i frå. Rederiet Amli var og eigar av plassen på 1970-80 talet. Helsing Svein.
Gro Karin Velde: -Denne flotte og idylliske plassen er på Utbjoa. Du kjører ned ved Harald Hetland, kjør ned bak fjosen og helt nede ved sjøen. Her finner du denne plassen. Husker nå ikke helt hva det heter der. Kan det være Naustvik det heter? Men tante Liv og Halstein eier plassen nå, og de har fått det kjempefint! De har bygget på hytta som stod der, og renovert mye inne og ute. Vil tro de nyter laaange og varme sommer- og høstkvelder her når været slår til sånn som i år!! Var nettopp på besøk hos de. Neste gang skal vi fiske litt også, det fikk vi ikke tid til sist! Kjempeflott plass for store og små!!
Ernst Arne Sælevik: -Dersom eg ikkje tek heilt feil, trur eg dette må vera frå Naustnes på Svalland. Her har nok Marit vore ute i siglebåten sin på Ålfjorden og knipsa inn mot land. Kan hende gjekk dei i land på kaffibesøk og, for i dag er eigarane i slekta hennar. Hallstein Sæbø og kona frå Eikehaugen eig Naustnes idag. I byrjinga på 1900 talet budde Paul Anvedson Naustnes der. Seinare kjøpte Amlie frå Haugesund plasset. I det grå sjøhuset har det og budd folk. Men alle historiske detaljar om Naustnes kan i alle høve Hallstein Sæbø greia ut om. Om det er Naustnes då?
Redaktøren: -Og selvsagt har nåværende eier, Hallstein Sæbø, hevet seg inn i historien, han skriver: -Bjoanett etterlyser historien til denne plassen. Eg har litt å bidra med når det gjeld Naustnes, eigedommen på høgre sida av bildet. Det gule naustet er eit over hundre år gammalt naust som tilhøyrer brukssnr 1 og er nyleg restaurert av eigaren Harald Hetland. Det raude huset bak trea er hovedhuset på Naustnes. Til høgre for det eit vedskur og lengst til høgre sjøhuset.
Det var 3 naust fra gammelt av på Naustnes, derav navnet. Og i vikingtida blir det sagt at her var båtopptrekk. Dette kan godt stemme når ein ser på den omkringliggjande naturen med bratte berg rett i sjøen.
På 1800-talet var her husmannsplass under Svalland, bruk nr 1, garden til Karl Svalland, seinare Ola Svendsbø og nå Harald Hetland. Husmenn som ein veit har budd her er Ola Olsson Svalland gift med Kari Bjellebø frå Fjelberg. Han livnerte seg blant anna som dreiar. Dei budde her fra 1845 og fram på 1870-talet. Neste husmann var Pål Anversen fødd i 1854 og gift med Anna Tindeland. Han var bøtger. Etter at Pål blei enkjemann i 1896 er det sagt at dottera Karina var heime og stelte for faren. Pål hadde tilgang til ein jordlapp på hovedgarden der han dyrka grønsaker og slikt. Heilt fram til nyare tid blir dette kalla "Pådlastøkkje".
I 1934 vart eigedomen skilt ut frå hovedbruket og kjøpt av ein heimvendt Amerikafarar, Reiar Stueland (1860-1943) frå Sveio. Han var gift med Bærta Malene Eikås,(1870-1954) frå Eikås på Bjoa. Bærta var tanten til Martin Eikås, far til Lars Eikås som bur på Eikås i dag. Det blir sagt at Reiar Stueland var firkanta - like brei som han var høg - og var råsterk. Han løfta uten problemer ei full salttønne fra robåten og opp på kaien.
Eigedomen vart overført til sonen Gunvald, etter at Bærta døydde i 1954. Gunvald var ungkar. Det var han som bygde sjøhuset, det malingsslitte sjøhuset midt på bildet, og starta tønnefabrikk der. Dette må ha vore i siste del av 1930-talet. Det var sagbruk i første etasje og bøtgerverkstad i andre. I tillegg budde Gunvald i andre etasjen i ein leilighet med kjøkken, sovealkove og stove, - etter at han rauk uklar med far sin. Gunvald budde her heilt fram til helsa ikkje lengre strakk til på 1970-talet.
I 1971 blei eigedomen kjøpt av Rickard Amli, Haugesund, og har etter dette blitt nytta som fritidsbustad. For 10 år sidan vart eigedomen selt til oss som eig det i dag, Liv Eikehaugen og Halstein Sæbø.
Mvh Halstein
Redaktøren: -Er det ikke fantastisk hva vi får fram i denne konkurransen? Spennende å få tilgang til Bjoa-historien slik folket husker den. Tusen takk alle sammen. Denne gang må premien sendes Hallstein Sæbø. Er dere ikke enig? Så nå Hallstein, når kommer det snart en blåbærskje fra Blåbærhagen, like ved, i din postkasse. Du og din kjære Liv kan bruke den på Naustnes. Og hvis du skynder deg til Alfred med blåbærene så kan du kanskje rekke noen liter av de kjempestore mørkeblå, før høstværet tar restene.
Da avslutter jeg med å oppfordre alle om å sende inn svar på neste Kor då? Kom igjen folkens, denne gang er det "easy".
Foto: Marit Eikehaugen
